Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2014 yılı dış ticaret verilerini geçtiğimiz günlerde açıkladı. Rakamlara göre Sinop ilinin ihracatı 25,8 milyon $ olurken, ithalat ise 6,9 milyon $ olarak ifade edilmiştir. Verilere göre en önemli husus, 2013 yılına göre Sinop ilinin hem ihracatında hem de ithalatında azalma görülmektedir. Dış ticaret verileri illerin nüfusuna göre oranlandığında ise Sinop ihracatta birey başına 126,3 $ ile 62. sırada, ithalatta ise yine birey başına 33,7 $ ile 73. sırada yer almaktadır. Hem il geneli hem de birey başına düşen dış ticaret verilerinde Kastamonu, Çankırı ve Sinop illerini kapsayan TR82 Bölgesi’nde Sinop son sırada yer almaktadır.
Sinop ilinin ihracat rakamlarının genel olarak düşük olmasında elbette bazı sebepler yer almaktadır. Bunlardan en önemlisi, Sinop’ta faaliyet gösteren büyük firmaların merkezlerinin İstanbul’da yer alması ve dolasıyla ihracat / ithalat rakamlarının İstanbul iline yansıtılmasıdır. Sinop’taki firmalar ile yapılan görüşmelerde bu açıdan her yıl yaklaşık 5-6 milyon $ eksik ihracat söz konusu olabilmektedir.
İhracatın 2013 yılına göre 6 milyon $ daha az olmasının en önemli sebebi ise Rusya-Ukrayna arasında yaşanan siyasi gerilimdir. Halen devam eden savaş hali bu iki ülke ile ticaret yapan ülkelerin de olumsuz etkilenmesine neden olmaktadır. Özellikle Sinop ilinin her yıl en büyük ihracat partneri olan Ukrayna’ya 2014 yılında gerçekleştirilen ihracatta büyük düşüş yaşanmıştır; 2010 yılında Sinop’un Ukrayna’ya olan ihracatı 18 milyon $ iken, 2014 yılı sonunda bu rakam 1,6 milyon $’a gerilemiştir.
2013 yılında Uzakdoğu’ya (özellikle Japonya ve Güney Kore) yapılan ihracat en üst seviyeye ulaşırken, 2014 yılında bu iki ülkeye ihraç edilen su ürünlerinde yaşanan azalma ihracat rakamlarını da etkilemiştir; Japonya ve Güney Kore’ye geçtiğimiz yılsonunda yapılan toplam ihracatta yaklaşık %50 azalma görülmektedir.
Sektörel anlamda Sinop’ta 2014 yılının en büyük ihracat kalemi örme giyim eşyası olurken, yaş meyve ve sebze ihracatında büyük düşüş gözlemlenmektedir. Örme giyim alanında Sinop’ta son dönemde yapılan yatırımlar ve firmaların fason üretim ile birlikte daha çok ihracat gerçekleştirmesi son 5 yılda bu sektördeki ihracatın yaklaşık 17 katına ulaşmasına olanak sağlamıştır. Her ne kadar Sinop’ta üretilmese de firma merkezleri Sinop’ta olduğu için dış ticaret verileri Sinop iline yansıtılan yaş meyve ve sebze ihracatı ise son bir yılda 7 milyon $ kayıp yaşamış olup, Sinop’un ihracat rakamlarına negatif yönde etki etmiştir.
Yeni sektörler ile birlikte coğrafi dağılım da incelendiğinde 2014 yılında Sinop’un dış ticaretinde eksen kayması da görülmektedir. 2014 yılı sonunda Sinop’un en önemli ihracat partnerleri Avrupa ve Asya (özellikle Uzak Doğu) olurken, ithalatın ise neredeyse tamamı başta Çin olmak üzere Asya ve Avrupa ülkeleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Bölgesel olarak inceleme sonucunda ortaya çıkan en önemli husus; daha önceki yıllara kıyasla artık Avrupa pazarı Sinop ili için daha önemli bir konuma gelmesidir.
Genel olarak bakıldığında 2013 yılına göre dış ticarette daha olumsuz bir hava izlense de 2015 yılında faaliyete geçecek yeni yatırımlar ile Sinop’un ihracat rakamlarının daha yüksek olması beklenebilir. Rusya-Ukrayna arasındaki gerilimin azalması özellikle Ukrayna pazarının yeniden kazanılması anlamında Sinop için oldukça önemlidir. Ayrıca Almanya ve İngiltere gibi Sinop’un ihracatında öne çıkan ülkeler ile ticari anlaşmaların devam etmesi ve geliştirilmesi “kaliteli” üretim ve ihracatı anlamında not edilmelidir. Sinop’ta çıkarılan su ürünlerinin 2015’te artması, çeşitlendirilmesi ve yine Uzak Doğu pazarına yönlendirilmesi daha yüksek ihracat rakamları getirebilir.
