Dış Ticaret Genel Görünüm (Ocak-Temmuz, 2015)
Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) alınan verilere göre, Sinop ilinin Ocak-Temmuz ayı dış ticaret verileri değerlendirildiğinde, son dönemde hızla yükselen döviz kuruna rağmen ihracat rakamlarında düşüş devam etmektedir. Temmuz ayı sonunda ihracatta %20’lik azalma, ithalatta ise 2 kat artma yaşanmıştır. Sinop’un toplam dış ticaret hacmi ise 2014 yılı Temmuz ayına kıyasla aynı seviyede kalmaktadır.
Su ürünleri sektöründe yaz dönemi ve sonrasında ihracatta hareketlenme beklenmekte olup, bu beklenti 2015 yılı rakamlarına da yansımaktadır. Sektör, Ocak-Temmuz dönemi itibariyle ihracat lideri konumunda, makine ve aksamları ile birlikte adi metallerden eşya ihracatı ikinci ve üçüncü sırada yer almaktadır. İthalatta ise bu yıl hayvan yemi ithalatında büyük dikkat çeken bir artış görülmekte, geçen yıla kıyasla yaklaşık 4 kat artış yaşanmaktadır. Çin’den ithal edilen makine ve aksamları ikinci sırada, bu yıl ilk kez ithalatı başlanan alüminyum eşya ise 3. sıradadır.
Dış ticaretin ülke bazlı değerlendirmelerinde ise deniz salyangozu ihracatı gerçekleştirilen Güney Kore’nin ilk sırada yer aldığı, daha çok metal eşya ihraç edilen Almanya’nın ikinci ve Sinop’tan tekstil ve gıda ürünleri ithal eden Azerbaycan’ın üçüncü sırada yer olduğu görülmektedir. İthalatta ise hayvan yemi ithal edilen Gürcistan bu alanda lider konumundadır. 2015 yılı Ocak-Temmuz dönemi incelendiğinde, hem ihracat hem de ithalatta ilk 3’te yer alan Azerbaycan ile Sinop ili arasında dış ticarette oldukça sıkı bağların olduğu anlaşılmaktadır.
2014 yılında Sinop ilinde en fazla ihracat gerçekleştirilen sektör olan örme giyimde bu yılın ilk 7 ayında %75’lik düşüş görülmektedir. Bu düşüşteki en önemli sebepler arasında üretimin iç piyasada değerlendirilmesi ve önemli ihracatçı firmaların merkezi kayıtlarını İstanbul’a taşıması olarak yer almaktadır. Rusya ve Ukrayna’da devam eden siyasi gerginlik ise yaş meyve ve sebze ihracatını olumsuz etkilemeye devam etmekte, Ocak-Temmuz dönemi sonunda geçen yıla kıyasla ihracat piyasasının %60 erimesine neden olmaktadır. Geçen yıl Sinop iline ithal edilen en önemli ürün olan çinkonun bu yıl talep edilmemesi ise dikkat çekmektedir.
Tekstil sektöründe ihracatın azalması 2015 yılında Almanya ve İngiltere’ye gerçekleştirilen ihracatta düşüş yaşanmasına sebep olmaktadır. İlk 7 ay sonundaki iki ülkeye ihracatın sırasıyla %50 ve %65 erimesi tekstil sektöründeki ihracat verileri ile doğrudan orantılıdır. 2014 yılında çinko ithalatı sağlanan Kazakistan’dan bu yıl çinko alımının yerine alüminyumun alındığı tahmin edilmektedir. Halihazırda Rusya’dan herhangi bir ithalatın gerçekleştirilmemesi bu ülke ile Sinop arasındaki dış ticaretin neredeyse durma noktasında olduğunu da göstermektedir.
Dış ticaretin ülke bazlı değerlendirmelerinde ise deniz salyangozu ihracatı gerçekleştirilen Güney Kore’nin ilk sırada yer aldığı, daha çok metal eşya ihraç edilen Almanya’nın ikinci ve Sinop’tan tekstil ve gıda ürünleri ithal eden Azerbaycan’ın üçüncü sırada yer olduğu görülmektedir. İthalatta ise hayvan yemi ithal edilen Gürcistan bu alanda lider konumundadır. 2015 yılı Ocak-Temmuz dönemi incelendiğinde, hem ihracat hem de ithalatta ilk 3’te yer alan Azerbaycan ile Sinop ili arasında dış ticarette oldukça sıkı bağların olduğu anlaşılmaktadır.
2014 yılında Sinop ilinde en fazla ihracat gerçekleştirilen sektör olan örme giyimde bu yılın ilk 7 ayında %75’lik düşüş görülmektedir. Bu düşüşteki en önemli sebepler arasında üretimin iç piyasada değerlendirilmesi ve önemli ihracatçı firmaların merkezi kayıtlarını İstanbul’a taşıması olarak yer almaktadır. Rusya ve Ukrayna’da devam eden siyasi gerginlik ise yaş meyve ve sebze ihracatını olumsuz etkilemeye devam etmekte, Ocak-Temmuz dönemi sonunda geçen yıla kıyasla ihracat piyasasının %60 erimesine neden olmaktadır. Geçen yıl Sinop iline ithal edilen en önemli ürün olan çinkonun bu yıl talep edilmemesi ise dikkat çekmektedir.
Tekstil sektöründe ihracatın azalması 2015 yılında Almanya ve İngiltere’ye gerçekleştirilen ihracatta düşüş yaşanmasına sebep olmaktadır. İlk 7 ay sonundaki iki ülkeye ihracatın sırasıyla %50 ve %65 erimesi tekstil sektöründeki ihracat verileri ile doğrudan orantılıdır. 2014 yılında çinko ithalatı sağlanan Kazakistan’dan bu yıl çinko alımının yerine alüminyumun alındığı tahmin edilmektedir. Halihazırda Rusya’dan herhangi bir ithalatın gerçekleştirilmemesi bu ülke ile Sinop arasındaki dış ticaretin neredeyse durma noktasında olduğunu da göstermektedir.
Dış Ticaret Performansı (Ocak – Temmuz, 2013-2015)
Özellikle yaz dönemi ile birlikte Sinop ilinde hızlanan ihracatına yönelik faaliyetlerin son iki yıla kıyasla daha yavaş kaldığı görülmektedir. Ocak-Temmuz dönemi içerisinde Temmuz ayı Sinop ilinin ihracatta en yüksek değere ulaştığı ay olsa da, toplamda %20 azalma olması engellenememektedir. Ağustos-Aralık dönemi su ürünleri ve yaş meyve-sebze ihracatının yoğun gerçekleştirildiği dönem olduğundan, 2015 yılının ihracat rakamlarının bir anlamda belirleyicisi olması beklenmektedir.
2015 yılının ilk 7 ayında Sinop ilinde ihracata göre ithalatta daha pozitif bir gelişme görülmektedir. Son iki yılın aynı dönemleri ile karşılaştırıldığında ithalatta 2 kat artış yaşanmaktadır. Hayvan yemi ithalatının hızla artması yıl genelinde Sinop iline ithalatın büyümesine sebep olmaktadır. Bu alanda Gürcistan ve Azerbaycan gibi yeni pazarların ortaya çıkması da Sinop ilinin yeni dış ticaret partnerleri oluşturması adına önemlidir.
Açılan Kapanan Firma Performansı (Ocak – Temmuz, 2013-2015)
TOBB’dan alınan verilere göre, 2015 yılı Ocak-Temmuz döneminde toplam 51 yeni işletme (şahıs ve limited) kurulmuş olup, açılan işletme sayısında 2014 ilk yarısına göre %28 düşüş görülmektedir.
Kapanan firma sayısında ise 2014 yılı ilk yarısına kıyasla %10 artış ile ilk 7 ay sonunda 28 firmanın kapandığı görülmektedir. Her ne kadar son 2013 ve 2014 yıllarına göre daha fazla işletmenin kapandığı görülse de, Sinop ili rakamları Türkiye ortalamasının oldukça altındadır.
Türkiye’de açılan ve kapanan firmaları incelerken, ilin nüfus yoğunluğu ve girişimciliğin bu nüfusa göre kıyaslanmasının da göz önünde bulundurulması gerekmektedir. Kurulan işletme sayısı nüfusa oranla incelendiğinde Sinop’ta 2015 yılının ilk yarısında her 4.010 kişiye 1 firma kurulmuş olup 1.112 olan Türkiye ortalamasının oldukça altındadır. Bu alanda İstanbul 1. sırada yer alırken, TR82 Bölgesi’nde yer alan Çankırı 51, Kastamonu 56 ve Sinop 76. sırada yer almaktadır.
Ocak-Temmuz dönemi itibariyle kapanan firma sayısının nüfusa oranında ise Sinop Türkiye ortalamasına göre daha iyi konumdadır. Bu açıdan her 3.724 kişide bir firmanın kapandığı Türkiye ortalamasına göre Sinop’ta bu oran her 6.598 kişide bir firma olarak belirlenmektedir. Bu açıdan Sinop Türkiye genelinde 35. sırada olup, Çankırı 23. ve Kastamonu 52. sıradadır.
Ocak-Temmuz dönemi itibariyle kapanan firma sayısının nüfusa oranında ise Sinop Türkiye ortalamasına göre daha iyi konumdadır. Bu açıdan her 3.724 kişide bir firmanın kapandığı Türkiye ortalamasına göre Sinop’ta bu oran her 6.598 kişide bir firma olarak belirlenmektedir. Bu açıdan Sinop Türkiye genelinde 35. sırada olup, Çankırı 23. ve Kastamonu 52. sıradadır.
TOBB’dan alınan verilere göre yeni kurulan şirketlerin sermayeleri incelendiğinde Sinop’ta ilk 7 ay sonunda 17 şirketin kurulduğu ve bu şirketlerin toplam sermayesinin 1,46 milyon TL olduğu görülmektedir. Kastamonu 14 milyon TL ile 53 Çankırı 7,6 milyon TL ile 69 sırada yer almaktadır. Ülke genelinde ise kurulan 39.795 şirketin toplam 7,5 milyar TL değerinde sermayeye sahiptir. Bu noktada TR82 Bölgesi’nde yer alan illerde kurulan şirketlerin sermaye büyüklüklerinin diğer illere kıyasla oldukça geride kaldığı görülmektedir.
Yatırım Teşvik Belgesi Performansı (Ocak – Temmuz, 2015)
2014 yılında Sinop ilinde planlanan yatırımlara ilişkin olarak hazırlanan yatırım teşvik belgesi sayısında yaşanan düşüş 2015 ilk yarısında da devam etmektedir. 2015 yılı Ocak-Temmuz döneminde Sinop ilinde toplam 4 adet yatırım teşvik belgesi hazırlanmıştır.
2014 yılının ilk 7 ayında çıkarılan toplam 5 teşvik belgesi için 154 kişilik istihdam öngörülürken, 2015 yılında ise 4 teşvik belgesinde toplam 78 kişilik istihdam hazırlanan belgelerde beyan edilmektedir.
Yıl içerisinde gerçekleştirilmesi planlanan madencilik yatırımından ötürü 2015 yılı ilk yarısında hazırlanan teşvik belgelerinde beyan edilen sabit yatırım tutarı 26,1 milyon TL olup, geçen yıla göre %98 artış yaşanmaktadır.
*2014 yılı Ekim ayındaki 85 milyon TL tutarındaki elektrik yatırımı grafikte yer almaktadır.
Konut Satış Performansı (Ocak – Temmuz, 2015)
2015 yılındaki konut satışları ilk 7 ay sonunda son iki yıla kıyasla daha yüksek oranda seyretmeye devam etmektedir. TÜİK’ten alınan verilere göre, Sinop ilinde 2015 yılı başından itibaren hızla artan konut satışları Temmuz ayında 290 konut satışı ile bu yılki en yüksek rakamına ulaşmış, bu rakam 2013 ve 2014 yıllarındaki Temmuz ayı rakamlarına kıyasla daha yüksek olduğu görülmektedir. Artış hızının devam etmesi durumunda gelecek ay Sinop ilinde tüm zamanların en yüksek aylık konut satış rakamına ulaşılması beklenebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder